بسم الله الرحمن الرحیم. انا لله و انا الیه راجعون. دنیای ما آن قدرها هم ماندنی نیست – یک روز می آید که ما هم رفته باشیم.
احتضار
- در هنگام احتضار به هر مسلمانی واجب است که محتضر را پا به قبله کنند؛ یعنی کفی پای وی به سمت قبله باشد. و نیاز به اذن ولی محتضر نیست.
بعد از مرگ
- غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن میت مسلمان (از جنین سقط شده چهار ماهه به بالا) واجب است و اگر علم داشته باشیم که درست انجام نشده است، باید تا حد ممکن کارها را با درستی تکرار کرد.
- برای غسل و کفن و نماز و دفن میت، باید از ولی او اجازه بگیرند.
غسل
واجب است میت را سه غسل بدهند: اول: به آبی که با سدر مخلوط باشد. دوم: به آبی که با کافور مخلوط باشد. سوم: با آب خالص. مخلوط شدن نباید زیاد باشد که آب مضاف شود. در صورتی که فقط کمی سدر و کافور باشد، از همان استفاده شود و در صورت عدم دسترسی، با سه غسل با آب مطلق انجام شود.- غسال باید مسلمان دوازده امامی و عاقل باشد و آگاه به مسأله باشد.
- غسل باید با قصد قربت؛ یعنی برای انجام فرمان خداوند انجام شود.
- غسل غسال نا هم جنس، باطل است؛ مگر این که میت بیش از سه سال نداشته باشد یا زن و شوهر باشند؛ اما اگر غسال هم جنس پیدا نشد، محرم، هر چند رضاعی باشد، می تواند غسل بدهد؛ اما اگر میت زن باشد، باید از روی لباس غسل دهند.
- نگاه به عورت میت حرام است؛ ولی غسل باطل نمی شود (عورت پوشانده شود و غسل از زیر پوشش انجام شود).
- پیش از غسل باید جای از بدن میت که نجس است، پاک شود.
- با غسل میت، دیگر نیازی به غسل حیض یا جنابت نیست.
- جایز نیست که برای غسل دادن میت مزد بگیرند، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل حرام نیست.
- اگر آب پیدا نشد، یا مانعی برای غسل باشد، باید به جای هر غسل، میت را یک تیمم بدهند. اگر بشود با دست خودش و اگر نشود، با دست غسال.
احکام حنوط
- بعد از غسل واجب است میت را حنوط کنند، یعنی به پیشانی و کف دستها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاهای او کافور بمالند. و مستحب است به سر بینی میت هم کافور بمالند، و باید کافور ساییده و تازه باشد. و اگر به واسطه کهنه بودن، عطر او از بین رفته باشد، کافی نیست.
- اگر کافور برای غسل و حنوط کافی نباشد، غسل مقدم بدارند و اگر برای حنوط همه اعضاء کافی نبود، پیشانی را مقدم بدارند.
احکام کفن میت
- میت را باید با سه پارچه که آنها را لنگ و پیراهن و سرتاسری میگویند، کفن نمایند؛ لنگ باید از ناف تا زانو باشد و اطراف بدن را بپوشاند. به احتیاط واجب پیراهن باید از سر شانه تا نصف ساق پا تمام بدن را بپوشاند، و درازای سرتاسری باید به قدری باشد که بستن دو سر آن ممکن باشد، و پهنای آن باید به اندازهای باشد که یک طرف آن روی طرف دیگر بیاید.
- اگر کفن با پول مخمس نخریده است و سال بر آن گذشته است، خمس آن داده شود.
- به احتیاط واجب، پارچه نازکِ بدن نما نباشد. با پوست مردار یا کفن غصبی نباید میت را کفن کرد و جز در ناچاری، کفن کردن با ابریشم خالص و پارچه زربفت یا پارچه پشم یا موی حیوان حرام گوشت، اشکال دارد.
- اگر کفن با نجاست میت یا نجاست دیگری نجس شود، باید شست یا عوض کرد یا در صورت خراب نشدن کفن، قسمت نجس را برید.
مقدمات نماز میت
- نماز میت واجب است و حتماً باید بعد از پایان غسل و حنوط و کفن کردن او خوانده شود. فراموشی و ندانستن مساله هم عذر نیست.
- غسل، وضو، تیمم، لباس پاک، بدن پاک در نماز میت شرط نیست و حتی می توان با لباس غصبی نماز میت خواند.
- نمازگزار باید رو به قبله باشد و واجب است میت را دقیقاً در جلو او با فاصله معمول در نماز جماعت، و همسطح با وی (کمی اختلاف سطح اشکال ندارد) به پشت بخوابانند، به طوری که سر او به طرف راست نمازگزار و پای او به طرف چپ نمازگزار باشد.
- بین میت و نمازگزار باید پرده و دیوار یا چیزی مانند اینها نباشد ولی اگر میت در تابوت و مانند آن باشد، اشکال ندارد.
- نماز میت را باید جز در ناچاری، ایستاده و با قصد قربت خواند. و باید میت را معین کند، مثلا نیت کند نماز میخوانم بر این میت قربه الی الله.
- اگر با شرایط گفته شده نمازی بر میت گزارده نشده است، واجب است تا قبل از فروپاشی بدن، بر سر قبر او چنین نماز خواند.
واجبات نماز میت
بعد از نیت و گفتن تکبیر اول: «اشهد ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله»
بعد از تکبیر دوم: «اللهم صل علی محمد و آل محمد»
بعد از تکبیر سوم: «اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات».
بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرد است: «اللهم اغفر لهذا المیت» و اگر زن است: «اللهم اغفر لهذه المیت»
سپس تکبیر پنجم را بگوید و تمام.
احکام دفن
- واجب است میت را طوری در زمین دفن کنند که بوی او بیرون نیاید و درندگان هم نتوانند بدنش را بیرون آورند؛ اگر درنده نباشد یا بوی بد آن کسی را نیازارد، اقوی، کفایت عنوان دفن است.
- اگر دفن در زمین ممکن نباشد، دفن در بنا یا نهادن در تابوت کافی است.
- میت را باید در قبر به پهلوی راست طوری بخوابانند که جلوی بدن او رو به قبله باشد. سپس پوشاندن قبر.
- دفن مسلمان در قبرستان کافر جایز نیست.
مطالب بر طبق فتوای امام خمینی؛ برای اموات صلوات؛ یا حسین
دریافت متن کامل تر: به اضافه برخی مستحبات و مکروهات: فشرده-احکام-احتضار-تا-دفن (۱)
